Rüşvet, gavat, diktatör…

Hürriyet, medyanın amiral gemisidir... Bütün gazeteler, birinci sayfalarını Hürriyet'le mukayese eder.
    Haber Hürriyet'te çıktıysa haberdir, yoksa pek de önemli değildir.
    Gerçekten öyle midir?
    Hürriyet'in kapsamlı bir internet sitesi var. Orada önce "yolsuzluk" kelimesini aradım.
    Sitede, köşe yazılarında ve haberlerde geçen bütün "yolsuzluk" kelimelerini döktü.
    Hayli "enteresan" sonuçlar var.
    "Enteresan" derken, bu sözü ne anlamda kullandığımı açıklamalıyım;
    Birkaç hafta önce kış kıyamet bir günde, güç bela bir taksi bulduk.
    O kıtlıkta ön koltuğa da bir yolcu aldı.
    Boğaz kıyısında yoğun sayılabilecek bir trafikte yakın bir mesafe.
    Fakat şoför kendinden hayli emin, gideceğimiz yöne değil, adeta dağ yollarına doğru saptı.
    "Nereye" diye sorduk.
    "Abi orada trafik var, hiçbir taksi girmez, ben kestirmeden ineceğim" dedi.
    "Trafik var ama akar, her gün kullandığımız yol, taksiler de hep oradan gider" diye itiraz ettik.
    Şoför, aynadan gözlerini devire devire baktı, hiç böyle bir itiraz duymamış gibi "enteresan..." dedi. Sonra bir daha bu defa dudağını bükerek "enteresan" dedi.
    "Ulan nesi enteresan, fazladan tepe bayır dolaştırıyorsun" diye itiraz edecek olduk.
    İnip de yürünecek hava da değil, mesafe de...
    "Enteresan" lafını sineye çektik.
    İşte şimdi o şoförün bizi kazıklarken kullandığı anlamda "enteresan" dediğim sonuçları aktarayım. 
    Yolsuzluk kelimesi Hürriyet'in internet sitesinde 1997 yılında haberlerde ve köşe yazılarında 189 defa geçmiş. 1999 ve 2001 arasında bir dizi bankanın milyarlarca dolarlık "hortumla" battığı dönemde rakam 400'lerden 800'lere fırlamış. AKP'nin iktidara geldiği 2002 yılında 500 civarında "yolsuzluk" kelimesi geçiyor.
    Sonra istikrarlı bir artış, 2009'da kelime 900 kez kullanılmış.
    2012'de 500'e geriledikten sonra 2014 yılında 2776 kez kullanılarak zirve yapmış. Geçen yıl üçte iki düşmüş ve bin civarında "yolsuzluk" kelimesi kullanılmış...
    Yani 17-25 Aralık, ayakkabı kutuları, "sıfırladınız mı" tapeleri etkili...
    Peki ya "rüşvet"?
    Ne tuhaf o da 2014 yılında açık ara bir patlamayla zirve yapmış ve 2015'te bıçakla kesilir gibi kesilmiş.
    Hırsızlık derseniz zirve 2007 yılında 1619 kullanımla...
    2015 yılında yine "haber değeri" olarak bir düşüş kaydetse de, o kadar önemli değil.
    "Bir yanlışlık olmasın" diye bu sonuçları rastgele seçtiğim "godoş", "gavat" ve "deyyus" gibi kelimelerle sağlamak istedim.
    Aslında anlamlı bir ilişki çıkmadı.
    Üç kelime de yılda üç beş kere kullanılmış.
    Fakat "gavat" kelimesi 2013 yılında ciddi bir patlama yapmış ki bunu o dönem Adana'nın kudretli valisi Hüseyin Avni Coş'a borçluyuz.
   "Deyyus" kullanımının 2012'de istatistiksel bir sapması söz konusu. Bunu da yine bir devlet adamının, Yozgat Müftü Yardımcısı Nasuh Yaylagül'ün "Düğünde oynayan karısına, kızına laf etmeyen, sokakta kızlarla konuşan deyyustur" açıklamasına borçlanmışız.
    Gelen tepkiler üzerine Yaylagül "yanlış anlaşıldım" deyince istatistikler olağan seviyelerine dönmüş.
    Yani Neyzen Tevfik'in o meşhur "kime sordumsa seni doğru cevap vermediler, kimi alçak, kimi hırsız, kimi deyyus dediler/ künyeni almak için partiye ettim telefon/bizdeki kayda göre o şimdi mebus dediler" dörtlüğü bu istatistiklerde yok.
    "Diktatör" kelimesinin kullanımı da hırsızlık ve rüşvetle uyumlu bir grafik çiziyor; zirve Gezi protestolarının yükseldiği 2013'te zirveye çıkmış.
    Tayyip Erdoğan'ın "Ben diktatör olsam bana diktatör diyemezdiniz" sözlerinin hemen ardından sert bir dip yaparak anlamlı bir seviyeye çekilmiş.
     "Paralel" kelimesi de "diktatör" ve "hırsızlıkla" uyumlu.
     2014 yılında zirve yapmadan önce olimpiyatlar veya jimnastik şampiyonalarında hareketlenen bu kavram, 17/25 Aralık'tan sonra haberlerin vazgeçilmez unsuru olmuş.
     Niye böyle? Belki "yolsuzluk", "rüşvet", "diktatör" gibi kavramlar haber değerini kaybetmiştir. Belki başka bir sıkıntı vardır.
    Peki ya "demokrasi", "özgürlük" ?
    Ona da siz bakın, sonuçları "enteresan" bulacaksınız...

Önceki ve Sonraki Yazılar