Hükümetin otomobil fiyatları ile ilgili attığı adımlarla ilgili İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel dikkat çeken açıklamalarda bulundu.
KAYIT DIŞI TİCARETE DARBE
Hayrettin Ertemel Milliyet'te yer alan haberde şu ifadeleri kullandı:
"Ticaret Bakanlığı’mızın kapsamını genişlettiği 6+6 yönetmeliğinin olumlu etkilerinden bir tanesi de ticari maksatlı otomobil alan kişilerin yani kayıt dışı ticaret yapan kişilerin büyük oranda siparişlerini iptal etmesi oldu.
AĞUSTOS'TA YÜKSEK SATIŞ ADETLERİ BEKLENİYOR
Bu durum gerçekten ihtiyaç maksatlı otomobil almak isteyen vatandaşlarımızın da otomobile erişimini kolaylaştırdı. Geçtiğimiz ay sıfır araçta tarihi rekora ulaşan bir temmuz ayını geride bıraktık. Yine buna paralel ağustos ayında da yüksek satış adetleri bekliyoruz.
SIFIR ARAÇ ADETLERİNDE DÜŞÜŞLER YAŞANABİLİR
Kayıt dışı ticaret maksatlı otomobil alan kişilerin siparişlerini iptal etmesiyle gelecek aylardaki siparişler öne çekilmiş oldu. Dolayısı ile satış adetleri halen yüksek olarak kayda geçiyor. Ancak bu taleplerde karşılandıktan sonra sıfır araç satış adetlerinde de düşüşler yaşanabilir.
BAYİLER NE YAPACAK?
Piyasamız son birkaç aydır geçmişe göre çok daha olumlu ilerliyor. İkinci el araçta spekülatif fiyatlamalar kesilmiş durumda. Hatta bu manada bir miktar düşüşte söz konusu. Sıfır araçta da tedarik sorununun büyük ölçüde ortadan kalması ve 6+6 yönetmeliğinin eş zamanlı piyasaya yarattığı etkiler ile yıl sonuna kadar normalleşmenin yakalanacağını düşünüyoruz.
SIFIR OTOMOBİLLERDE YENİ KAMPANYA
Bu süreçte artan stok ve geçmişe göre daha düşük olan talep gibi sebeplerle yıl sonuna doğru markalar bazı kampanyalar düzenleyebilir. Pandemi öncesi piyasamızın normal olduğu dönemlerde marka bünyesinde yapılan sıfır veya düşük faizli kampanyalar ya da avantajlı indirimler her yıl sonu düzenlenmekteydi. Piyasamızın mevcut olumlu şartları ve normalleşme yaşandığı bu dönemde benzeri kampanyalar düzenlenebilir. Otomobil almak isteyen vatandaşlarımız süreci takip ederek ihtiyaçları doğrultusunda karar verebilirler.
İKİNCİ EL ARABA PİYASASINDA DURUM NE?
Ocak-mayıs döneminde oldukça yüksek seyreden satış adetleri haziran ayında düşmeye başlamıştı. Temmuz ayında daha da düşen satış adetleri içinde bulunduğumuz ağustos ayında da halen durağan şekilde devam etmektedir.
Sıfır araçta bollaşma, krediye ulaşımda yaşanan zorluklar, otomobilin yatırım cazibesini kaybetmesi gibi sebepler etki eden faktörler. Şu an için bir tekrar normalleşme sürecinin içindeyiz. Koşulların tam olarak oturması ve krediye erişimde yaşanacak rahatlamaların ardından, piyasamız hem fiyatlar hem de iş işleyişi olarak tekrar hareketlenerek, seyrine daha sağlıklı şekilde devam edecektir.
TEDBİRLER PİYASAYA NASIL YANSIDI?
Bakanlığımızın tedbirleri yaşanan olumsuzlukların önüne geçilmesinde oldukça etkili ve caydırıcı oldu. Sıfır otomobili ticaret maksatlı alan kişilerin %40’ı siparişlerini iptal etmiş durumda. Ayrıca spekülatif fiyatlamaların da önü kesildi. Zaman zaman Birebir irtibat noktasında fazladan tutarlar talep edilse de gerek denetimler gerekse düşük talep sebebiyle bir süre sonra bu tür uygulamalar da etkisini yitirecektir.
Bu noktada vatandaşlarımızın da duyarlı olması gerekiyor. Yönetmeliğe aykırı taleplere kesinlikle karşılık vermemeleri ve bu durumları Bakanlıklarımıza bildirmeleri, bu tür taleplerin ortadan kalkmasında oldukça yararlı olacaktır."
ONLINE ARABA SATIŞI
Öte yandan online satış platformlarındaki bazı satıcılar ikinci el araçlarını sıfır araçtan pahalıya satabilmek için yeni bir yöntem geliştirdi. Ceza yememek için aracını sıfır araç fiyatından düşük listeleyen satıcılar ilanın açıklama kısmında ise ekstra ücretler sıralıyor.
Bu durumda ikinci el aracın satış fiyatı türlü gerekçeler gösterilerek sıfır araç fiyatını sollamış oluyor. İkinci el araç sitelerinde bunun örneklerine de sıkça rastlanıyor. Satıcılar araca yaptırdıkları çeşitli işlemler ve ekledikleri aksesuarlar için alıcıdan 30 bin liradan başlayıp 500 bin lirayı bile aşan ekstra ücret istiyor.
FİYAT FARKININ GEREKÇESİ NE?
Örneğin ikinci el araç satış sitesinde 2023 Mercedes-Benz marka 6001 kilometrede olan bir otomobil 2 milyon 700 bin liraya satışa sunulurken açıklama kısmında aracın 525 bin lira ekstra ücreti olduğu belirtiliyor.
Toyota marka 2023 model 6001 km bir araç ise 1.499.999 liradan satışa sunulurken açıklamada fiyat için görüşüleceği bildiriliyor.
Başka bir 2023 model 6036 km’deki Toyota araç ise 1.5 milyon liradan satışa sunulurken açıklama kısmında, söz konusu satış fiyatının 2022 model bir araç için geçerli olduğu fiyat farkının da yüzde 10 düzeyinde bulunduğu belirtiliyor.
Peugeot markalı 6001 km’deki 2023 model bir araç ise, 1 milyon 564 bin liradan satışa sunulurken açıklama kısmındaki ekstralar artıyor.
Araçla ilgili olarak açıklamada, elektrikli bagaj 15 bin lira, yan basamaklar 15 bin lira, kauçuk paspas ve bagaj havuzu 5 bin lira, seramik kaplama 5 bin lira, ön cam dahil komple cam filmi 4 bin lira, ön kaput ppf kaplama 5 bin lira, ön yol kayıt güvenlik kamerası+araç içi ses kayıt kamerası 10 bin lira, metalik boya renk farkı da 5 bin lira olarak alıcıya bildiriliyor.
CİMER'E ŞİKAYETLER
Sosyal medyada da kullanıcılar ikinci el araç satışlarında ekstra para istendiğine dair şikâyetlerde bulunuyor. Örneğin, bir vatandaşı sıfır araç satışı yapan bayilerin de liste fiyatına ek olarak para istediğini ya da zorunlu ekstra paket satışı yaptıklarını aksi halde aracı satmadıklarını belirtiyor.
Bu yönde ikinci el araç satış sitelerinde de satıcıların ekstra para istediğini belirten vatandaşlar, CİMER’e şikâyette bulunduğunu ifade ediyor.
13 OTOMOTİV BAYİSİNE ÜST SINIRDAN CEZA VERİLDİ
Ticaret Bakanlığı, Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu tarafından 2023 yılının ilk 6 ayında fahiş fiyat artışı ve stokçuluk yaptığı tespit edilen 369 firmaya toplam 152 milyon 820 bin 477.5 TL idari para cezası uygulandığını açıkladı.
Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamaya göre, 2023 yılı ilk 6 ayda Ticaret İl Müdürlüklerince 81 ilde haksız fiyat denetimleri kapsamında market denetimi başta olmak üzere toplam 6 bin 673 firma ve 31 bin 129 ürüne ilişkin denetim gerçekleştirildi.