İnsanların günümüzde beslenme alışkanlığının büyük ölçüde değiştiğini vurgulayan Prof. Dr. Onur Yaprak, "Früktoz dediğimiz şekerden, hazır gıdalarla beslenme başladı. Fruktozun karaciğerde, alkol benzeri bir iltihap oluşturması söz konusu. Bilinçsiz yapılan diyetler ve uzun süre aç kalma da karaciğeri yağlandırıyor" dedi.

KARACİĞER YAĞLANMASINA YOL AÇABİLİR

Yaprak, “Günümüzde fazla kilolu insanların dışında zayıf veya normal kilodaki kişilerde de karaciğer yağlanmasının arttı. Karaciğer yağlanması, karaciğer hücrelerinin yüzde 5’inden fazlasının yağ hücresi haline gelmesiyle oluşur.

Karaciğer yağlanması, günümüz dünyasının, artan en büyük sorunları haline geldi. Yağlanma, karaciğerin normal hücrelerinin yüzde 5’inden fazlasını yağ hücrelerinin oluşturmaya başlamasıdır. Yağlanmayı hafif derece, orta derece ve şiddetli derece olarak 3’e de ayırabiliriz.

HER DÖRT KİŞİDEN BİRİ

Yağlanma oranı, dünya çapında büyük bir artış göstermekte. Bundan 20 yıl önce yüzde 10 civarındayken, bugün her dört kişiden birinin, yani toplumun yüzde 25’inin, karaciğeri yağlı diyebiliriz. Hatta Türkiye’de bu oran yüzde 30 civarında” diye konuştu.

Karaciğer yağlanmasının en büyük nedenlerinden birinin metabolik sendrom olduğunu belirten Prof. Dr. Yaprak, “Eğer kişide metabolik sendrom denilen bir durum, insülin direnci varsa yüzde 40 ile 80 oranı arasında karaciğer yağlı demektir. 

METABOLİK HASTALIKLAR ARTMAYA BAŞLADI

Toplumun beslenme alışkanlığı değişti. Früktoz dediğimiz şekerden, hazır gıdalarla beslenme başladı. Fruktozun karaciğerde, alkol benzeri bir iltihap oluşturması söz konusu. Bilinçsiz yapılan diyetler, uzun süre aç kalınma da karaciğeri yağlandırıyor. Metabolik hastalıklar da toplumda artmaya başladı. 

GENETİK MUTASYONLAR ORTAYA ÇIKTI

Genetik mutasyonlar ortaya çıkmaya başladı. Mesela PNLP LA3 diye bir gende oluşan mutasyon, zayıf veya normal kilodaki kişilerde de karaciğer yağlanması oluşmasına neden oldu. Bir diğer neden ise kalıtımsal durumlar. Yani siz ne yaparsanız yapın, kilolu değilseniz bile, karaciğeriniz yağlı olabiliyor.

KAS KİTLESİ KAYBI DA KARACİĞER YAĞLANMASINA YOL AÇIYOR

Zayıf kişilerde kas kitlesi kaybı da karaciğer yağlanmasına sebep olan önemli bir etken. Proteinden düşük beslenme, uzun süreli açlık kas kaybına neden olur ve böylece vücutta yağ dokusu oluşmaya başlar.

Aslında dışardan kilolu görünmeseniz bile gizli yağlanma dediğimiz, kas dokusunun yerini yağ dokusunun alması da gizli yağlanmaya yol açıyor. Yine bu da karaciğer yağlanmasını beraberinde getiriyor” ifadelerini kullandı.

SİROZ OLMASI İÇİN YILLAR GEREKİR

Karaciğer birdenbire siroz olmaz, sağlıklı karaciğerin siroza dönmesi için yıllar gereklidir. Karaciğerde siroz olmadan önceki aşamalarda yağlanma ve/veya iltihap ve sertleşme gelişir. İltihap iyileşirken ‘scar’ yani nedbe dokusunun oluşumuna yol açar son aşamada ise karaciğerde nodül dediğimiz yumrular oluşur. 

10 YILDA SİROZ GELİŞME ORANI YÜZDE 3

Karaciğeri yağlı olan kişilerde 10 yılda karaciğer sirozu gelişme oranı yüzde 3’tür. Karaciğer sirozu gelişen kişilerde, karaciğer kanseri gelişme ihtimali yüzde 10’dur. Yağlanma geliştiği anda siroz ve karaciğer kanseri olma riskleri artar. Karaciğerde görülen yağlanma basit yağlanma şeklinde kalabileceği gibi daha ileri evrelerde iltihapta eklenirse karaciğer sirozu gelişme riski de artar” diye konuştu.