Kendi web sitenizi kurmayı düşünüyorsanız, ihtiyacınız olan ilk şey bir domain almaktadır. Alan adı, bir web sitesinin URL’sidir ve o web sitesi için benzersiz bir IP adresini temsil eder.

Ancak, yeni başlayanların çoğu bir web sitesi alan adı ile bir hosting hizmeti arasında kafa karışıklığı yaşar. Eğer siz de aynı kafa karışıklığını yaşıyorsanız, bu yazıda domain ile ilgili tüm ayrıntıları bulabilirsiniz.

Domain Nedir?

Domain yani alan adı, istediğiniz belirli bir web adresine ulaşmak için kısa bir yoldur.

Alan adı öncelikle iki bölümden oluşur:

Birincisi, abc.com gibi web sitesinin adı ve bu adın ardından gelen .com veya .org gibi bir alan adı uzantıdır.

Ardından, Alan Adı Sistemi olarak da bilinen DNS, bu ada dayanarak ilgili IP adresini bulmak ve gerekli web sayfasını yüklemek için alan adını alır.

Bir web sitesinin var olması ve çalışması için bir web sunucusuna ve bir alan adına ihtiyacı vardır. Dolayısıyla, bir alan adı bir web sitesinde çok önemli bir rol oynar.

Alan adları mevcut olmasaydı, kullanıcılar belirli bir web sayfasına ulaşmak için IP adresini girmek zorunda kalırlardı.

Bu, kullanıcı için zorlu bir görev haline geleceğinden birçok kişinin çevrimiçi varlığını azaltabilirdi.

Domain’in yapısı

Domain, kural olarak, iki veya üç seviyeye sahiptir.

İlk seviye, . gTLD veya CCTLD olarak bilinen kök alan adıdır.

İkinci seviye, alan adını ifade etmek için seçilen isimdir.

Alt alan adı, ikinci seviye alan adının bir türevidir ve genellikle www'dir.

Alan adı türleri

Şu anda iki tür alan adı bulunmaktadır:

gTLD veya üst düzey alan adları:

Bunlar bir dizi isim ve organizasyonu temsil eden alan adı uzantılarıdır.

Başlangıçta bu alan adı uzantıları; COM, NET, ORG, EDU, GOV ve MIL’i içeriyordu, daha sonra bu alan adı uzantılarına başkaları da eklendi ve şu anda bu türden yüzlerce alan adı uzantısı bulunmaktadır.

ccTLD veya Coğrafi Üst Düzey Alan Adı:

Her ülkede kar amacı gütmeyen kuruluşlar tarafından yönetilen ve bölgesel alan adlarının yönetimi için ICANN tarafından denetlenen alan adlarıdır.

Türkiye için .tr veya Avrupa Birliği ülkeleri için .eu popüler ccTLD örnekleridir.

Karma olarak adlandırılan üçüncü bir alan adı türü daha vardır. Bu, gTLD türü bir alan adı ile ccTLD türü bir alan adı arasında bir birleşimdir. Bu karma alan adlarına örnek olarak www.abc.gov.tr verilebilir.

Domain Nasıl Çalışır?

Web sitenizin alan adı benzersiz bir karakter kümesidir. Bu karakterler web sitenizi tanımlar. İnternet üzerindeki her web sitesi sayfası kendi özel IP adresi ile tanımlanır. Bu adres, kullanıcıları belirli sitenize yönlendiren benzersiz bir sayı dizisidir.

Örneğin, bir IP adresi aşağıdaki gibi görünür:

61.144.70.230

Eğer IP adresinizi ezberlemeleri gerekseydi, çok az insan web sitenizin adresini nasıl bulacağını bilirdi.

Alan Adları IP Adresinden Daha İyidir

Alan adları bu noktada devreye girer. Temel olarak bir alan adı, kullanıcıların bir IP adresindeki rastgele sayı dizilerini hatırlamalarına gerek kalmadan sitenizi bulmalarını kolaylaştırır. Kullanıcılar IP adresinizi tarayıcılarının adres çubuğuna yazmak yerine doğrudan sitenizin URL'sini gösteren alan adınızı yazarlar.

DNS ve Ad Sunucuları

Bir kullanıcı alan adınızı yazdığında, tarayıcısı DNS (Alan Adı Sistemi) aracılığıyla web'de arama yapar ve web sitenizin hosting sağlayıcısıyla ilişkili ad sunucularını bulur.

Ana bilgisayarınızın sunucusunda depolanan dosyalar bir kullanıcı tarafından talep edildiğinde, sunucu talebi tanır ve web sitenizin dosyalarını cihazlarının ekranında görüntülenmek üzere kullanıcıya gönderir.

Domain Sınıflandırmaları

Alan adları iki farklı seviyede sınıflandırılır:

• TLD, üst düzey alan adlarının kısaltmasıdır.
• SLD, ikincil düzey alan adının kısaltmasıdır.

TLD ve SLD Alan Adları

Alan adları TLD (üst düzey alan adı) ve SLD'den (ikincil düzey alan adı) oluşur. Perde arkasında neler olup bittiğinin farkında olmasanız bile bunları daha önce mutlaka görmüşsünüzdür.

Bir alan adının TLD'si veya ad uzantısı, belirli bir alan adının ait olduğu sınıflandırmaya işaret eder.

TLD Uzantıları

Bu alan adı uzantılarından en yaygın olanları aşağıdakileri içerir:

• Ticari işletmeler için .com
• Organizasyonlar ve kar amacı gütmeyen kuruluşlar için .org
• Eğitim yerleri için .edu
• Ağ kuruluşları için .net
• Askeri siteler için .mil
• Türkiye web siteleri için .com.tr (her ülkenin kendi uzantısı vardır)
• Devlet kurumları için .gov 

Bu uzantılar en çok tanınanlar olsa da, şu anda kullanımda olan yaklaşık 13.000 TLD daha vardır:

• .tv
• .blog
• .io

Yeni TLD'lerin çoğu belirli şirketler için ayrılmıştı, ancak artık bir alan adı satın almak isteyen herkes tarafından kullanılabilir.

SLD Nedir?

SLD veya ikinci düzey alan adı, seçtiğiniz belirli web sitesi adı ve site ziyaretçilerinizin sitenize erişmek için kullanacağı tam URL'dir. 

SLD, alan adının halihazırda başka biri tarafından kullanılmıyor olması koşuluyla, kelimenin tam anlamıyla seçtiğiniz herhangi bir ad veya sayı ve harf kombinasyonundan oluşur.

Alan adınızı seçerken, yalnızca iki veya üç kelimeyi bir arada kullanmaya çalışmanız şarttır. Kafa karıştırıcı veya insanların kolayca hatırlayamayacağı uzun alan adlarından kaçınmak en iyisidir.

Alt Alan Adı Nedir?

Alt alan adı yani subdomain, kullandığınız orijinal alan adının bir alternatifidir. Bir alt alan adını bir çocuk, ana alan adını ise onun ebeveyni olarak düşünebilirsiniz. Bir alt alan adı, ana alan adından tamamen ayrı, kendine özgü bir web sitesidir, ancak onun bir parçası olmaya devam eder.

İkinci bir blog oluşturmak istediğinizi ancak yeni blogun daha önce seçtiğiniz ana alan adı altında olmasını istediğinizi düşünün. Bu blog yine de ana alan adına bağlı olsa da, alt alan adı içinde depolanan kendi benzersiz dizinine ve sayfalarına sahip olacaktır.

Alt alan adlarının örnekleri aşağıdakileri içerir:

• Developers.facebook.com
• Support.google.com

Ücretsiz alt alan adları, wix.com, shopify.com, WordPress.com ve Squarespace gibi yaygın web sitesi oluşturucularının çoğu tarafından yaygın olarak kullanılır.

Bu web sitesi kurma platformlarından herhangi birinde bir site oluşturduğunuzda, genellikle kendi benzersiz alan adınızı satın alıp sitenize bağlayana kadar kullanmanız için size hemen bir alt alan adı verilir.

Başka bir deyişle, Shopify'daki sitenizi "abc" olarak adlandırıyorsanız, Shopify size ücretsiz bir alt alan adı sağlayacaktır:

abc.shopify.com

Alt alan adlarının en güzel yanı, sitenizde ihtiyaç duyulan bir bölüm oluşturma zamanı geldiğinde ek alan adları satın almanıza gerek kalmamasıdır. Alt alan adı kullanmak, oluşturduğunuz yeni kampanyalar veya daha görünür bir şekilde tanıtmak istediğiniz yeni ürünler için harika bir fikirdir.

Domain’ler Neden Önemlidir?

Benzersiz bir alan adı kullanmadan veya sitenize yönlendirmeden önce yapmanız gereken önemli bir şey var: Alan adınızı kaydettirmek.

Bir alan adını kaydettiğinizde, domain’in tek sahibi siz olursunuz.

Örneğin, abc.com alan adını satın alırsanız, [email protected] gibi bir e-posta adresi de oluşturabilirsiniz.

Bunun için ihtiyacınız olan tek şey, alan adınızı kaydettirdikten sonra bir e-posta barındırıcısı bulmaktır. E-posta barındırma hizmeti genellikle web barındırıcınız tarafından sağlanır. Elbette, basit bir Google aramasıyla kullanabileceğiniz bağımsız e-posta hosting sağlayıcıları da bulunabilir. Ancak alan adınızı satın alana kadar bunların hiçbir önemi yoktur.

Domain Nasıl Satın Alınır?

Internet Corporation for Assigned Names and Numbers veya ICANN, alan adlarından sorumlu kuruluştur. ICANN, alan adı kayıt kuruluşlarına benzersiz alan adlarını kaydetme yetkisi verir.

Alan adınızı kaydetmenize olanak tanıyan birçok web sitesi bulunmaktadır. Bu alan adı kayıt şirketlerinden en popüler olanlarından biri de Atak Domain’dir.

Atak Domain, 220 ülkede 1650+ farklı uzantıda hizmet vererek domain portföy yönetimi hizmetleri konusunda oldukça profesyonelleşmiş global ölçekli bir firmadır.

Domain Seçimi

Domain kayıt kuruluşu seçiminizi yaptıktan sonra sıra kullanacağınız alan adını hayal etmeye gelir.

Planınız kişisel bir çevrimiçi portföy veya blog oluşturmaksa, birçok kişi kendi adını alan adında kullanacaktır. Yaygın bir adınız yoksa, bu genellikle kaydedilebilir bir domain olacaktır.

Bu noktada kayıt şirketindeki istediğiniz alan adının satın alınabilir ve kullanılabilir olup olmadığını görmenize olanak tanıyan alan adı sorgulama bölümünü kullanmanız yeterlidir.

Çoğu kayıt şirketi, tam olarak istediğiniz alan adı mevcut olmasa bile, istediğiniz alan adına göre alternatif mevcut alan adları önerir.

Hangi alan adını kullanmak istediğinize karar veremediyseniz, ilham almak için mevcut alan adı oluşturuculardan bazılarını da kullanabilirsiniz.

Domain Wheel ve Shopify Name Generator bu amaç için iyi araçlardır. Bu araçlara en az iki farklı kelime girmeniz yeterlidir. Bu noktada alan adı oluşturucu, işinize yarayabilecek yeni ve yaratıcı alan adı önerileri bulmak için bunları karıştırır ve eşleştirir.

Bu işe yaramazsa, aileniz veya arkadaşlarınızla bazı fikirler üzerinde beyin fırtınası yapabilir ve ardından fikirlerden hangilerinin satın alınabileceğini görün.

Domain vs URL: Bir Domain ile Neler Yapabilirsiniz?

Hayalinizdeki alan adını satın aldıktan sonra ne yapmanız gerekir?

Yapmanız gereken ilk şey, bir şirketten hosting hizmeti satın almaktır. Bu noktada birçok farklı alternatif olsa da, web hosting planınızı, alan adınızı kaydettirdiğiniz şirketten alabilirsiniz. Bu bir zorunluluk değildir, ancak web sitenizi yönetme sürecini biraz daha kolaylaştırabilir.

Alan adınızı kaydettirmediğiniz bir hosting sağlayıcıya aktarmanız gerekiyorsa, birkaç farklı gereksinim vardır:

• Alan adını kaydettirmenizin veya en son transfer ettirmenizin üzerinden en az 60 gün geçmiş olmalıdır.
• Alan adı silinmeyi bekliyor veya geri alma durumunda olamaz.
• Alan adının sahiplik bilgilerinin geçerli olması gerekir.
• Etkinleştirilmişse gizlilik koruma hizmetlerini devre dışı bırakmanız gerekir.

Bir alan adını aktarmak biraz zaman alabilir, bu nedenle işlemin tamamlanması için birkaç gün beklemeye hazır olun.

Orijinal alan adı kayıt kuruluşunuzu korumak ve farklı bir ana bilgisayar kullanmak istiyorsanız, başka bir seçenek de ad sunucularını değiştirmektir.

Bu işlem, seçtiğiniz alan adını seçtiğiniz hosting  sunucusuna yönlendirir. Tam bir aktarım yapmak zorunda kalmadan alan adının tüm DNS kayıtlarını doğrudan hosting sağlayıcınızın kontrol panelinden yönetebilirsiniz.