Gazetemiz yazarlarından Abdullah Ağırkan, İETT Genel Müdürü Alper Bilgili ile İstanbul'un ulaşım sorunlarını ve Bilgili'nin çözüm önerilerini konuştu. İki ay önce göreve gelen Bilgili İETT olarak neler yapmayı planladıklarını anlattı. Alper Bilgili'nin Abdullah Ağırkan'ın sorularına verdiği yanıtlar şöyle;

Yurt Gazetesi: Öncelikli olarak yeni görevinizde başarılar dileriz. İki aylık bir süredir genel müdür olarak görevdesiniz. Bu noktada İETT ‘in en temel eksikleri, sorunları nedir? Neleri tespit ettiniz genel olarak kurumda?

Alper Bilgili: İstanbul’un ulaşım sorunun çözümü raylı sistemin payının artmasından geçiyor. İETT olarak bizim misyonumuz da raylı sistemlerle daha entegre bir ulaşım planlaması yapmak. Sadece lastik tekerlekli toplu taşıma ile mega kentin ulaşım sorununu çözmek mümkün değil. Elbette bizim de şu an yüzde 3’ler seviyesinde olan sefer zayi oranlarını düşürmek, kaza sayılarını azaltmak, yolcu şikayetlerini sürekli takip ederek eksiklerimizi gidermek, sürücülerin eğitimlerini sürekli iyileştirmek gibi bir görevimiz var, bunlar üzerinde çalışıyoruz.

Yurt Gazetesi: İstanbul pek çok ülke nüfusundan fazla insan barındırıyor ve İETT taşıma noktasında lokomotif kurum olarak görev yapıyor. İstanbul’da, araçlar yeterli düzeyde mi? Metrobüsler noktasında kalabalık ve sıkışıklık uzun zamandır gündeme taşınıyor. Nasıl bir çözüm öneriniz olur?

Alper Bilgili: İETT, toplu ulaşımda günde 6 binden fazla araçla 50 binin üzerinde sefer gerçekleştiriyor ve pandemi öncesinde günde yaklaşık 5 milyon yolcu taşıyor. Metrobüs hattı ise 500 civarında araçla günde 1 milyondan fazla yolcu taşıyor. Meterobüs hattı günlük 500 bin yolcuya göre planlanmış bir hat. Şu an 2 kat fazla yolcu taşıyoruz. 500 metrobüs aracını arka arkaya dizseniz ortalama 20 metreden 10 kilometre yapıyor. Hattın uzunluğu zaten 52 kilometre. Araç sayısını artırdığınızda katarlanma dediğimiz süreç yaşanıyor. Yani bu, yolculuk sürelerinin uzaması, araçların istasyonlara yanaşmak için yolda bekleme yapması demek. Sorunun çözümü için farklı projeler var. Mesela 25 metre uzunlukta 250 yolcu kapasiteli yeni araçlarla ilgili incelemeler sürüyor. Metrobüs hattı topografik nedenlerle metro yapımına uygun değil. Dolayısıyla mevcut hat üzerinde çözüm üretmek durumundayız. Öte yandan daha kalıcı bir çözüm üzerinde de çalışmalarımızı yürütüyoruz. Şu an için detay vermem mümkün değil ama yine lastik tekerlekli 100 metrelik tramvay türü araçlarla ilgili çalışmamız var, zamanı gelince İstanbul halkıyla paylaşacağız.

Yurt Gazetesi: COVID 19 Noktasında ciddi vakalar, artışlar var malumunuz. Bu noktada temizlik ve dezenfektan çalışmalarında İETT nasıl bir yol izliyor araçlarında?

Alper Bilgili: Henüz pandemi nedeniyle kısıtlamalar başlamadan önce İETT araçların dezenfekte işlemlerini düzenli olarak yürütüyordu, tüm metrobüs istasyonlarına el dezenfektanları yerleştirildi. Şimdi daha büyük hazneli otomatik dezenfekte makineleri yerleştirdik. Araçların sefer aralarında da dezenfekte edilmesini sağlıyoruz. İl Hıfzıssıhha Kurulu kararları gereği araç içlerinde de el dezenfektanı bulunduruyoruz. Salgın çok ciddi, önlemlerin tümünü eksiksiz alsak da vatandaşların mecbur olmadıkça sokağa çıkmaması gerekiyor. Bildiğiniz gibi araç içlerindeki yolcu sayısıyla ilgili kısıtlamalar da hala sürüyor.

Yurt Gazetesi: Tarihsel olarak Cumhuriyetten daha eski bir kurum yönetiyorsunuz ve bu önemli bir sorumluluk olsa gerek ne dersiniz?

Alper Bilgili: 1871 Temmuz ayında başlayan ilk atlı tramvay seferiyle İETT’nin doğumu gerçekleşiyor. O günden beri İstanbul’u taşıyoruz. Bu büyük bir sorumluluk. 10 bine yakın arkadaşımla bu sorumluluğun bilinciyle hareket ediyoruz. İETT’nin kurumsal bir yapıya dönüşmesinin ardından göreve gelen 30’uncu Genel Müdür olarak, çıtayı İETT’nin tarihine yakışır şekilde daha yukarılara taşımak gibi bir sorumluluğum var.

Yurt Gazetesi: Bildiğiniz üzere 25 yıl sonra İBB ’de farklı bir yönetim var. Bu noktada çalışmalarda aksama veya iç yapılanmada önünüzü tıkayan farklı sorunlar yaşıyor musunuz?

Alper Bilgili: 10 bin çalışanla günde 5 milyon yolcu taşıyoruz. İster istemez çeşitli olumsuzluklar yaşanıyor. Ama hiçbir arkadaşımın bilinçli olarak kuruma zarar verici şekilde hareket ettiğine inanmıyorum. Neticede herkes düzgün çalışarak evine helal ekmek götürme gayretinde. Ortaya çıkan kimi aksaklıkları da tecrübeli yönetim ekibimizin müdahalesiyle anında çözmeye çalışıyoruz.

Yurt Gazetesi: İETT önümüzdeki süreçte ne tür projeler ve yenilikler topluma sunacak?

Alper Bilgili: Toplu ulaşımdaki sorunlar bütünlüklü bir yaklaşımla çözülebilir. Bu noktada İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Ekrem İmamoğlu’nun raylı sistemlerle ilgili hassasiyeti büyük önem taşıyor. Biz de artan raylı sistemlerle entegre hatlar kurarak sürekli kendimizi yeni duruma adapte etmeye çalışıyoruz. Öte yandan, ulaşım teknolojilerinde büyük gelişmeler var. Önümüzdeki dönemde tüm otobüslerimizi daha fazla akıllı sistemlerle donatacağız. Şerit takip sistemlerini, takip mesafesini izleyen sistemleri tüm araçlarımıza yaygınlaştırmayı hedefliyoruz. Böylece daha az kaza yapacağız, yakıt ve zamandan daha fazla tasarruf sağlayacağız.

Yurt Gazetesi: Son olarak özellikle İstanbullu okuyucularımıza ne dersiniz? Ne tür önlemler, önerileriniz olur genel olarak toparlarsak.

Alper Bilgili: İETT’de, sahadaki şoförlerimiz dışında arka planda çalışan ciddi bir insan gücü var. Yolcu yoğunlukları sürekli izleniyor. Özellikle pandeminin yarattığı tehlikelerin giderek arttığı bir dönemde yolcularımızdan dolan otobüslere binmemelerini istiyoruz. Şoförlerimiz otobüs dolmuşsa durağa yanaşmıyor veya ön kapıyı açmıyor, o durumda arka kapıdan binmeyelim. Şoför böyle bir durumda filoya haber vererek ilgili durakta yolcuların beklediğini söylüyor, filo hemen araç çıkararak yolcu yoğunluğunu azaltmaya çalışıyor. Son olarak, maske, mesafe ve temizlik ile tedbirler hayat kurtarıyor. Lütfen bunlara toplum olarak çok dikkat edelim.