
Osman Erk
Tansiyonun Düşmanı Muz ve Sarımsak
Yüksek tansiyon, kalp krizi ve felç yönünden risk demek… Düzenli doktor kontrolü, düzenli
ölçüm ve ilaç kullanımı kadar önemli olan bir nokta da hastaların gün içinde tükettiği toplam
tuzu bir çay kaşığı ile sınırlandırması. İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Öğretim
Üyesi Prof. Dr. Osman Erk, halk arasında daha çok ‘yüksek tansiyon’ olarak bilinen
hipertansiyonun felç ve kalp krizi riskini çok yükselttiğini belirterek, “Hastaların düzenli
ölçüm ve ilaç kullanımının yanı sıra yaşam değişiklikleri yapmaları şart” dedi. Tansiyona
karşı alınacak önlemlerin başında ise sigara ile içkiyi bırakmak, tuzu azaltmak, spor yapmak,
yağlı yiyeceklerden uzak durmak geliyor.
Tansiyon Hastası Nasıl Yaşamalı?
■ Düzenli fiziksel egzersiz yapmalı ■ Tuzu kısıtlamalı ■ Varsa sigara bağımlılığından
kurtulmalı ■ Besinler yoluyla yeterli potasyum, kalsiyum ve magnezyum almalı ■ Margarin
ve margarin içeren besinleri tüketmemeli ■ Varsa fazla kilolarını mutlaka vermeli ■ Stresin
yıpratıcı etkilerinden kaçınmalı ■ Yoga ve meditasyon, hobiler vs gibi stresini azaltacak
yöntemler bulmalı.
Sigara Tansiyonu Nasıl Yükseltir?
Sigara tüm organlar için kanserojendir ve damarlar üzerinde son derece kötü etkiye sahiptir.
Sigara içildikten sonraki ilk 30 dk içinde kan basıncının yüksek seyrettiği bilinmektedir.
Sigara kesinlikle kullanılmamalıdır.
Hareketli Yaşam Neden Şart?
Düzenli egzersiz, hipertansiyon ve kalp hastalığı riskinin ortaya çıkmasını önlemede
faydalıdır. Egzersiz aynı zamanda kan şekeri, kolesterol ve trigliserid düzeylerinin de normal
olmasına yardımcı olacaktır. Önerilen aktivite günde 30 dk orta şiddette (80-120 adım/dk)
yürüyüş olmalıdır.
Tuzun Tansiyona Etkisi Nedir?
Tuz, hipertansiyonun ortaya çıkmasında, kan basıncının yüksek olmasında ve ilaçların
etkisinin engellenmesinde önemli rol oynamaktadır. Günlük tuz alımı 4 gramdan az olmalıdır
(bir çay kaşığı). Ülkemizde normal beslenme ile günde 15-20 gr kadar tuz alındığı
hesaplanmaktadır. Bunun anlamı hastaların kullandığı tuz miktarını dörtte bire indirmesi
gerektiğidir. Ülkemizde tuz miktarının fazla olduğu yiyecek sayısı fazladır. Sadece sofradaki
tuz değil, fazla miktarda tuz içeren turşu, kurutulmuş balık, konserve, hazır gıdalar, domates
sosu, peynir, beyaz ekmek, salamura et, kremalar ve tuzlu kuruyemişlerdir. Aperatif ve
ayaküstü tüketilen besinlerin çoğunda fazla miktarda tuz bulunur. İşlenmiş gıdalar tuz
bakımından, bitkisel gıdalar ve işlenmemiş gıdalar ise potasyumca zengindir. Potasyum
tansiyon düşmesinde faydalı olan bir mineraldir. Sebze ve meyvelerin doğal olarak
tüketilmesi bu bakımdan önemlidir. Ülkemizde gıdaları korumak ve tat vermek için bol
miktarda tuz kullanılması hipertansiyon sıklığını arttırmaktadır.
Tansiyon Hastasının Dostu Besinler
Orman Meyveleri: İçerdiği yüksek potasyum oranı nedeniyle muz. Ancak potasyum oranı
yüksek avokado, mantar, domates, tatlı patates, kavun gibi yiyecekler de muzun yerini
tutabilir.
Bitter Çikolata: En az %70’i gerçek kakaodan oluşan bitter çikolatalardan günde ‘bir kare’
tüketmek tansiyona iyi gelecektir.
Kivi: İçerdiği yoğun C vitamini nedeniyle etkili.
Yulaf: Güne ekmek yerine yulafla başlamak, günün devamında daha düşük kan basıncına
yardımcı oluyor.
Lifli Yeşil Sebzeler: Günde bir veya iki kez yeşil yapraklı sebze tüketimi tansiyonun uzun
vadede kalıcı olarak düşmesini sağlıyor.
Sarımsak: Doğal antibiyotiklerden sayılan sarımsak, tansiyonun düşmesine en hızlı etki eden
yiyeceklerden.
Yoğurt Gibi Fermente Gıdalar: Probiyotik yönünden zengin olması nedeniyle sindirim sistemi
sağlığı için de olmazsa olmazlardan.
Tarçın: Şeker yerine kullanılarak şeker tüketiminin de azalmasına yardımcı olur.
Baklagiller: Birçok vejetaryenin de içerdiği yoğun protein oranı nedeniyle et yerine tükettiği
baklagiller tansiyon dostu bir besin grubu olarak biliniyor.